OSMANLI SARAY MUTFAĞI

Topkapı Sarayı'nın iâşesini, Fâtih Sultan Mehmed zamanında kurulduğu tahmin edilen Matbâh-ı Âmire Nezareti temin ediyordu. Matbâh-ı Âmire mutfak emini idâresinde idi. Saray halkının yemekleri mutfaklar ve helvahânelerde (mutfakda yemekler, helvahânede tatlılar, reçeller, hoşaf ve şerbetler, macunlar ve turşular) yapılırdı.

Saray, beslenmeyle sıhhat arasında yakın bir münâsebeti esas alırdı. Tıbb-ı Nebevî'den alınan bilgiye göre, insan vücûdunda kan, balgam, safra ve sevda olmak üzere dört hılt (vücûdu meydana getiren ve sağlıklı olmasını sağlayan unsur)bulunmaktadır. Bu unsurların dengede olması sıhhate, dengenin bozulması hastalığa işâret eder. Bu yüzden sene boyunca hıltların dengesini sağlayacak beslenme rejimine ihtiyaç vardır. Denge bozulduğunda perhiz yapılmalı ve ilaç takviyesinde bulunulmalıdır. Ayrıca bu hıltlar her mevsimde değişmektedir. İlkbahar ve sonbaharda kan yapacak, yazın safrayı, kışın balgamı ve yine sonbaharda sevdayı azaltacak gıdalar tercih edilmelidir. İslâm tıbbının bütün bu inceliklerini bilen saray hekimleri ve mutfak personeli, saray halkına mevsimlere göre değişen ve hılt dengesini muhafaza edecek yemekler hazırlamaktaydı.

Saray halkı (sünnet-i şerife uygun olarak)günde iki öğün yemek yerdi. Kuşluk vaktinde sabah kahvaltısı, ikindi namazını müteakip akşam yemeği yenirdi. Yemekler alçak sofralarda, yerde oturularak yenirdi. Sofralar umûmiyetle lüksten uzak ve mütevazı olurdu. Yemek süresi uzun olmazdı.

Fazilet Takvimi