Sanat tarihi ve kültürel değerleriyle Anıt-Kent Edirne’nin, Meriç nehri kenarında, şehir merkezine yaklaşık 10 km. uzaklıkta, söğütlük ormanının da bulunduğu alan içinde yer alan ve dönemin mimari özelliğini taşıyan geniş bahçeli, köşklerin ve konakların bulunduğu Karaağaç, Türkiye Cumhuriyetinin nüfus cüzdanı olan “Lozan Antlaşması” ile savaş tazminatı olarak Türk topraklarına katılmıştır.
Edirne’nin Karaağaç semtinde yer alan ve 1972 yılına kadar da tren istasyonu olarak kullanılan bina, bu tarihten itibaren Trakya Üniversitesi’ne devredilerek Trakya Üniversitesi’nin çeşitli birimlerini barındırmış ve sosyal tesis olarak kullanılmıştır.
Trakya Üniversitesi senatosunun 27.11.1996 tarihinde yapmış olduğu 7. toplantısında Trakya Üniversitesi Rektörü Sayın Prof.Dr.Osman İnci’nin incelemeleri ve üniversitenin Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi ile Balkan Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü’nün ortaklaşa yaptıkları öneri sonucunda Edirne’nin Karaağaç semtine bir “Lozan Anıtı, Müzesi ve Meydanı” yapılması görüşülmüş ve Lozan’ı simgeleyen bir anıtın ülkemizin hiçbir yerinde olmadığı ve ülkemizin şu anda geçirdiği süreç içerisinde Cumhuriyetin temel ilkelerine karşı yürütülen iç ve dış kaynaklı parçalayıcı ve yıkıcı faaliyetlerle Sevr’in yeniden hortlatılmak isteğine karşı üniversitenin Karaağaç Sosyal Tesisleri’nin bulunduğu tarihi mekana Cumhuriyetimizin simgesi olan Lozan Antlaşmasını anıtsal olarak belgeleyen bir yapıtın dikilmesi mevcudun oy birliği ve 1 no.lu karar ile kararlaştırılmıştır. Ayrıca yine üniversite senatosunun, 19.03.1997 tarihindeki 2 sayılı toplantısında da Lozan Anıtının da yer alacağı bu tarihi binaya Trakya Üniversitesi Rektörlük Merkez Örgütü’nün taşınması toplantının 6 sayılı kararı ve mevcudun oy birliği ile kabul edilmiştir. Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün Rektörlük Makamına yazdığı 21.11.1997 tarih ve 45569 sayılı yazı ile de üniversite senatosunun aldığı bu karar gereği binanın tahsisi Trakya Üniversitesi Rektörlüğü’ne yapılmıştır.
Alınan tüm bu kararlar gereği konu ulusal ve uluslararası boyutta değerlendirilerek Edirne Valiliği, Edirne Belediye Başkanlığı, Trakya Üniversitesi, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve İnönü Vakfı temsilcilerinden oluşturulan proje tasarımı çalışma ekibi ilk toplantısını 14.02.1997 tarihinde yaparak çalışmalarına başlamıştır. Bu proje çalışma ekibi, Prof.Dr.Osman İnci, Prof.Dr.Tamer Başoğlu, Prof.Dr.Metin Sözen, Prof.Dr.Mete Ünügür, Prof.Dr.Mehmet Ş.Küçükdoğu, Prof.Dr.Hasan Şener, Prof.Dr.İsmet V.Alptekin, Prof.Dr.Veyis Özek, Doç.Dr.İlter Büyükdıgan, Yrd.Doç.Dr.Ayşe Sirel, Öğr.Gör.Ümit Sirel, İnş.Müh.A.Rıza Kedikli, Mim.Mehmet Tan, Mim.Özcan Topsel, Gür Karasu ile İbrahim Akkaya’dan oluşmuştur. Yapılan çalışmalar neticesinde anıtın tasarımı, seçilen yere aplikasyonu, çevre düzenlemesi gibi tüm ayrıntılar etüt edilerek proje tamamlanmış ve yapım aşamasına getirilmiştir. 15 ay süren bu çalışmalardan sonra anıtın temeli 29 Mart 1998 tarihinde atılmıştır. Ayrıca Lozan Meydanı’nda bir Lozan fidanlığı oluşturulmuş, bu fidanlığa 29 Ekim 1997 günü düzenlenen törenle 74 fidan dikilmiş, 29 Ekim 1998 günü de bir fidan dikilerek 75. Fidan, Cumhuriyetimizin 75. Yılında dikilmiştir. Bundan sonra da her 29 Ekim’de fidan sayısı cumhuriyetimizin yaşı ile artacaktır.
“LOZAN ANITI VE MEYDANI”nın temel atma töreninden sonra inşa çalışmaları hızla sürerken, Lozan müzesinin oluşturulması için de gerekli olan belge ve dokümanların sağlanması ile ilgili çalışmalar diğer yandan hızla sürdürülmekteydi. Bu müzenin kurulması ile ilgili çalışmalar Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı’nca yürütülmekteydi.
Oluşturulacak olan “LOZAN ANITI, MEYDANI VE MÜZESİ” nin yapımına halkın katılımını sağlayarak ulusal kültürümüz ve Cumhuriyetimize, halkımızın sonsuza kadar sahiplendiğini bir kez daha kesin olarak göstermek amacıyla Trakya Üniversitesi Rektörlüğü’nce ulusal boyutta bir yardım kampanyası başlatılmış, bu bağlamda “Trakya Üniversitesi Vakfı Lozan Anıtı, Meydanı ve Müzesi Yapımına Yardım Kampanyası” adı altında Vakıfbank Edirne Şubesi’nde 2010873 no.lu yardım hesabı açılmış, konu ile ilgili tüm bilgiler kamu kurum ve kuruluşları ile basın-yayın kuruluşlarına iletilmiştir.
Tarihi Lozan Antlaşmasına ait tüm belge ve dokümanların sergileneceği “LOZAN MÜZESİ”nin düzenlenmesi için gerekli tüm araştırmalar yapılarak müzenin bir odası “İNÖNÜ VAKFI”, bir odası da ” TARİHİ ARAŞTIRMALAR VE DOKÜMANTASYON MERKEZLERİ KURMA VE GELİŞTİRME VAKFI” tarafından kendilerinin sağladıkları belge ve dokümanlarla düzenlenmiş, Lozan ile ilgili kitaplar da müzenin giriş koridorunda oluşturulan bir camekanda sergilenmiştir. Ayrıca Lozan Antlaşması’nın baş mimarı olan ikinci Cumhurbaşkanımız Sayın İsmet İnönü’ye ait bazı özel eşyalar ve karikatürler de müzeye kazandırılmıştır.
Tüm bu çalışmalar neticesinde Lozan Anıtı, Meydanı ve Müzesi 110 günde tamamlanarak 19 Temmuz 1998 günü Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından açılışı yapılmıştır.
ismet-inonu-trakya-universitesi-lozan-muzesi-2Açılışı yapılan anıt, betonarme olarak, radye temele birbirinden bağımsız ve 45 derece açı ile saplanan 3 konsol üzerine oturmuş sütunlardan oluşmaktadır. Birinci sütunun yüksekliği 36.45 m. olup; Anadolu’yu, ikinci sütun yüksekliği 31.95 m. olup; Trakya’yı; Üçüncü sütun yüksekliği de 17.45 m. olup; Karaağaç’ı simgelemektedir. Bu sütunları 7.20 m. yükseklikte birbirine bağlayan beton çember, birlik ve beraberliğin sembolü olup, bu çemberin ön yüzüne yerleştirilmiş 4.20 m. boyunda bir genç kız figürü; estetiği, zerafeti ve hukuku temsil etmektedir. Genç kız figürünün bir elindeki güvercin Barış ve Demokrasiyi, diğer elindeki belge ise Lozan Antlaşmasını simgelemektedir. Anıtın ayaklarının yerleştiği yarım daire şeklindeki 15 m. yarı çaplı havuz ülkemizi çevreleyen denizleri temsil etmektedir.
Türkiye'deki Müzeler
- Adana - Atatürk ve Kültür Müzesi
- Adana Arkeoloji Müzesi
- Adana Etnografya Müzesi
- Adıyaman Müzesi
- Afyon Arkeoloji Müzesi
- Afyon Bolvadin Müzesi
- Afyon Zafer Müzesi
- Aksaray Müzesi
- Alagöz Karargah Müzesi
- Amasya Alpaslan Belediyesi Müzes
- Ankara A.O.Ç.Atatürk Evi Müzesi
- Ankara Beypazarı Tarih ve Kültür Müzesi
- Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi
- Ankara Etnografya Müzesi
- Ankara Eğit-Der Eğitim Müzesi
- Ankara G.Ü.Mesleki Eğitim Fakültesi Müzesi
- Ankara Meteoroloji Müzesi
- Ankara PTT Müzesi
- Ankara Roma Hamamı
- Ankara Ziraat Bankası Müzesi
- Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Oyuncak Müzesi
- Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi
- Karatepe Aslantaş Müzesi
- Misis Mozaik Müzesi
- Ankara 75.Yıl Cumhuriyet Eğitim Müzesi
- Ankara TCDD Açıkhava Buharlı Lokomotif Müzesi
- Ankara Telekomünikasyon Müzesi
- Gordion Müzesi
- Mehmet Akif Ersoy Müze Evi
- ODTÜ Bilim ve Teknoloji Müzesi
- Şefik Bursalı Müze Evi
- Pembe Köşk
- Ankara MTA Tabiat Tarihi Müzesi
- Antalya Müzesi
- Alanya Arkeoloji Müzesi
- Alanya Atatürk Evi Müzesi
- Alanya Müzesi
- Suna-İnan Kıraç Kaleiçi Müzesi
- Side Müzesi
- İç Kale Müze Projesi
- Afrodisias Müzesi
- Aydın Müzesi
- Milet Müzesi
- Yörük Ali Efe Müzesi
- Aydın Fatma Suat Orhon Müze ve Sanat Evi
- Bandırma Arkeoloji Müzesi
- Ayşe Sıdıka Erke Etnografya Müzesi
- Amasra Müzesi
- Bilecik-Söğüt Müzesi
- Ahlat Müzesi
- Bolu Müzesi
- Burdur Müzesi
- Taşoda Etnoğrafya Müzesi
- Bursa Arkeoloji Müzesi
- Bursa Kent Müzesi
- Bursa Ormancılık Müzesi
- Bursa Sağlık Müzesi
- Bursa Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi
- Hünkar Köşkü
- Mudanya Mütareke Evi
- Uluumay Osmanlı Halk Kıyafetleri ve Takıları Müzesi
- Bursa Atatürk Evi Müzesi
- Türk ve İslam Eserleri Müzesi
- Yenişehir Şemaki Evi Müzesi
- Mudanya Tahir Paşa Konağı Müzesi
- İznik Müzesi
- İznik Ayasofya Müzesi
- Çanakkale Arkeoloji Müzesi
- Bozcaada Yerel Tarih Müzesi
- Çanakkale Bigalı Atatürk Evi Müzesi
- Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı
- Çanakkale Kabatepe Tanıtma Merkez
- Çanakkale Şehitler Abidesi Harp Müzesi
- Çankırı Müzesi
- Çorum Müzesi
- Alacahöyük Müze ve Örenyeri
- Boğazköy Müzesi
- Hierapolis Arkeoloji Müzesi
- Denizli Atatürk Etnoğrafya Müzesi
- Ziya Gökalp Müzesi
- Cahit Sıtkı Tarancı Kültür Müzesi
- İkinci Beyazıt Külliyesi Sağlık Müzesi
- Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
- Edirne Türk ve İslam Eserleri Müzesi
- Trakya Üniversitesi Lozan Anıtı, Meydanı ve Müzesi
- Edirne, Trakya Üniversitesi Sağlık Müzesi- Çağdaş Resim ve Heykel Müzesi
- Vali Fahri YÜCEL Edirne Kent Tarihi Müzesi
- Elazığ Müzesi
- Harput Müzesi
- Erzincan Müzesi
- Kemaliye Ali Gürer Özel Müzesi
- Erzurum Arkeoloji Müzesi
- Erzurum Atatürk Evi
- Yakutiye Medresesi
- 23 Temmuz Kongre Müzesi
- Yunus Emre Müzesi
- Seyitgazi Müzesi
- İnönü Savaşları Karargah Müzesi
- A.Ü. Cumhuriyet Tarihi Müzesi
- Eskişehir TCDD Müzesi
- Gaziantep Arkeoloji Müzesi
- Hasan Süzer Etnoğrafya Müzesi
- Yesemek Açıkhava Müzesi
- Gaziantep Kent Müzesi
- Giresun Müzesi (Gogora Kilisesi)
- Hatay Arkeoloji Müzesi
- St.Pierre Kilisesi (Anıt Müze)
- Isparta Müzesi
- Yalvaç Müzesi
- Askeri Müze
- Ayasofya Müzesi
- Aya İrini Müzesi
- Aynalıkavak Kasrı
- Beylerbeyi Sarayı
- Dolmabahçe Sarayı
- Çırağan Sarayı
- Çinili Köşk
- Florya Atatürk Köşkü
- Kariye Müzesi
- Küçüksu Sarayı
- Mecma-ı í‚sar-ı Atika Müzesi
- Miniatürk
- Orhan Kemal Müzesi
- Sadberk Hanım Müzesi
- Sait Faik Müzesi
- Sultan II. Bayezid Külliyesi Sağlık Müzesi
- Türk ve İslam Eserleri Müzesi
- Yedikule Zindanları
- Yerebatan Sarnıcı
- Yıldız Sarayı
- İstanbul Arkeoloji Müzeleri
- İstanbul Deniz Müzesi
- İstanbul Oyuncak Müzesi
- 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi
- Büyük Saray Mozaikleri Müzesi
- İmrahor Sarayı
- Fethiye Müzesi
- Tekfur Sarayı
- Anadolu Hisarı
- Rumeli Hisarı
- Şerifler Yalısı
- Adam Mickeiexic Müzesi
- Aydınlatma ve Isıtma Araçları Müzesi
- Ercüment Kalmık Müzesi
- Denizcilik ve Su Ürünleri Müzesi
- İstanbul Halı Müzesi
- Haluk Perk Müzesi
- Karikatür ve Mizah Müzesi
- Kazım Karabekir Paşa Müzesi
- Kilim ve Düz Yaygılar Müzesi
- Kont Seçini İtfaiye Müzesi
- İstanbul Resim ve Heykel Müzesi
- Polis Müzesi
- İstanbul PTT Müzesi
- Rahmi M. Koç Sanayi Müzesi
- Sadberk Hanım Müzesi
- Sait Faik Abasıyanık Müzesi
- Yıldız Şehir Müzesi
- Tanzimat Müzesi
- Türk İnşaat ve Sanat Eserleri Müzesi
- Türk Vakıf Hat Sanatları Müzesi
- Türkiye Denizcilik İşl. Tarih ve Sanat Merkezi Müzesi
- Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi
- Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Deontoloji A.B.D. Bşk. Müzesi
- İzmir Arkeoloji Müzesi
- İzmir Atatürk Evi Müzesi
- Bergama Müzesi
- Çeşme Müzesi
- Efes Müzesi
- Ödemiş Müzesi
- Tire Müzesi
- Ümran Baradan Çocuk Müzesi
- Ümran Baradan Çocuk Müzesi
- TCDD Selçuk Çamlık Açık Hava Buharlı Lokomotif Müzesi
- TCDD 3. Bölge Müze ve Sanat Galerisi
- Kahramanmaraş Müzesi
- Karabük Demir Çelik Sanayi Müzesi
- Karaman Müzesi
- Kars Müzesi
- Kayseri Müzesi
- Kayseri Atatürk Evi Müzesi
- Kayseri Etnoğrafya Müzesi
- Erciyes Ü. Gevher Nesibe Tıp Tarihi Müzesi
- MKE Silahsan Özel Müzesi
- Kırklareli Müzesi
- Kocaeli Arkeoloji Müzesi (Av Köşkü)
- Kocaeli Etnografya Müzesi (Saatçi Ali Efendi Konağı)
- Osman Hamdi Bey ve Müzesi
- Konya Ereğli Müzesi
- Mevlana Müzesi
- Konya Arkeoloji Müzesi
- Konya Atatürk evi Müzesi
- Karatay Medresesi (Çini Eserler Müzesi)
- Sırçalı Medrese (Mezar Anıtları Müzesi)
- İnce Minare (Taş-Ahşap Eserleri Müzesi)
- Konya İzzet Koyunoğlu Şehir Müzesi
- Kütahya Arkeoloji Müzesi
- Kossuth Evi Müzesi
- Çini Müzesi
- Sadık Atakan Özel Çini Müzesi
- Dumlupınar Müzesi
- Tavşanlı Belediyesi Müzesi
- Malatya Müzesi
- İnönü Ü. İsmet İnönü Müzesi
- Manisa Etnoğrafya Müzesi
- Kenan Evren Etnoğrafya Müzesi
- Mersin Müzesi
- Mersin Atatürk Evi Müzesi
- Anamur Müzesi
- Silifke Müzesi
- Silifke Atatürk Evi Müzesi
- Silifke Taşucu Amphora Müzesi
- Narlıkuyu Mozaik Müzesi
- St.Paul Anıt Müzesi
- Bodrum Kalesi (Sualtı Arkeoloji Müzesi)
- Milas Müzesi
- Iassos Balık Pazarı Açık Hava Müzesi
- Fethiye Müzesi
- Marmaris Kalesi ve Arkeoloji Müzesi
- Marmaris Halıcı Ahmet Urkay Müzesi
- Konya Ereğli Müzesi
- Mevlana Müzesi
- Konya Arkeoloji Müzesi
- Konya Atatürk evi Müzesi
- Karatay Medresesi (Çini Eserler Müzesi)
- Sırçalı Medrese (Mezar Anıtları Müzesi)
- İnce Minare (Taş-Ahşap Eserleri Müzesi)
- Konya Etnoğrafya Müzesi
- Kütahya Arkeoloji Müzesi
- Kossuth Evi Müzesi
- Çini Müzesi
- Dumlupınar Müzesi
- Tavşanlı Belediyesi Müzesi
- Malatya Müzesi
- İnönü Ü. İsmet İnönü Müzesi
- Manisa Etnoğrafya Müzesi
- Kenan Evren Etnoğrafya Müzesi
- Mersin Müzesi
- Mersin Atatürk Evi Müzesi
- Anamur Müzesi
- Silifke Müzesi
- Silifke Atatürk Evi Müzesi
- Silifke Taşucu Amphora Müzesi
- Narlıkuyu Mozaik Müzesi
- Tarsus Müzesi
- St.Paul Anıt Müzesi
- Bodrum Kalesi(Sualtı Arkeoloji Müzesi)
- Muğla Müzesi
- Milas Müzesi
- Fethiye Müzesi
- Marmaris Kalesi ve Arkeoloji Müzesi
- Ürgüp Müzesi
- Nevşehir Müzesi
- Hacıbektaş Müzesi
- Hacıbektaş Atatürk Evi Müzesi
- Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi
- Niğde Müzesi
- Rize Müzesi
- Sakarya Müzesi
- Sakarya, Geyve Ali Fuat Paşa Kuvayı Milliye Müzesi
- Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
- Havza Atatürk Evi (Mustafa Kemal Paşa Havza Karargahı)
- Sinop Cezaevi (Sinop Kalesi)
- Atatürk Kongre ve Etnoğrafya Müzesi (Sivas Kongre Binası)
- Atatürk Kongre ve Etnoğrafya Müzesi(Sivas Kongre Binası)
- Aşık Veysel Müzesi
- İnönü Etnoğrafya Müzesi
- Tekirdağ Müzesi
- Rakoczi Müzesi
- Tokat Müzesi
- Sümela Manastırı
- Trabzon Ayasofya Müzesi
- Atatürk Müzesi (Köşk) (Trabzon)
- Trabzon Müzesi (Kostaki Konağı)
- Uşak Müzesi
- Uşak Atatürk ve Etnografya Müzesi
- Van Müzesi
- Yozgat Etnoğrafya Müzesi (Nizamoğlu Konağı)
- Yozgat Arkeoloji Müzesi (Karslıoğlu Konağı)
- Zonguldak Müzesi
- Karadeniz Ereğli Müzesi