Kossuth Evi Müzesi

Macar Sokak'ta bulunan 18 yüzyıl Türk evidir. Macar Evi olarak da bilinir. Macar özgürlük savaşının önderlerinden Lajos Kossuth (1802-1894), ailesiyle ve 56 mülteci ile birlikte 1850-1851 yılları arasında bu evde misafir edilmiş ve Macaristan Anayasası tasarısını bu evde hazırlamıştır. Bahçe içinde yer alan iki katlı ve 7 odası olan ahşap ev, Kültür Bakanlığı'nca restore edilerek Lajos Kossuth anısına müze olarak 19 Eylül 1982 tarihinde ziyarete açılmıştır. Müzede Lajos Kossuth'a ait eşyalar ile klasik Türk evine ait etnoğrafik eserler teşhir edilmektedir. Ayrıca L.Kossuth burada Bulgaristan ve Şumnu lehçesini de içeren bir gramer hazırlamıştır. Bahçe içerisinde ve sokağa penceresi olmayan bu ev yedi odalı ve iki katlıdır. Kütahya sivil mimarisinin örneklerinden olup, birinci kat selamlık bölümüdür. Burada yemek odası, yatak odası ve çocuklara ait bir oda ile çalışma odası bulunmaktadır. Odaların içerisinde yerli dolaplar, yüklükler, şömine, oyma şerbetlik, raflar ve sedirler bulunmaktadır. Müzede Macarlarla ilgili eşyalar bulunmaktadır. L.Kossuth’a ait müzik aletleri, tütün kıyacağı, tabaka gibi eserlerin yanı sıra yazmış olduğu Türkçe gramer kitabının fotokopileri bulunmaktadır. Ayrıca L.Kossuth’a ait XVIII. yüzyıldan kalma bir piyano, Macar porselen yemek takımları ve Budapeşte’nin eski fotoğrafları sergilenmektedir 22. Ağustos 1851 tarihinde Kossuth’a Türkiye’yi terk edebileceği bildirildi. 1 Eylülde de Kütahya’dan ayrıldı. Önce İngiltere’ye ve ardından da Amerika’ya geçti. Amacı dünya kamuoyunu Macar davasının yanına çekebilmekti. Sonunda Torino’ya yerleşti ve 20 Mart 1894 tarihindeki vefatına kadar burada Macaristan’ın bağımsızlığı için çalıştı. Kütahya’daki evindeki sergide Kossuth’un çalışma odası da ziyaretçilerin önüne sergilenmektedir Bir odada da dönemin kıyafet ve kullanım eşyaları sergilenerek 1848-1849 Özgürlük Savasının gelişmeleri, XIX. Yüzyıl ortalarının Macar toplumunun zengin kentsoylu ve köylü vatandaşlarının hayatı ve Türk kentsoylu vatandaşların hayatı tanıtılmaktadır.

1848-1849 yılları Özgürlük Savaşının yenilgisinin ardından Lajos Kossuth 17. Ağustos 1848 tarihinde Macaristan’ı terk etti ve Türk topraklarına geçti. 22. Ağustos tarihinde beraberinde 5000 mülteci ile Vidin’e ulaştı. Avusturya ve Rusya, kendinden emin şekilde Osmanlı padişahından mültecilerin teslimini talep ediyorlardı. Osmanlı Yönetimi bu talebi reddetti, ancak bir Avusturya yetkilisinin mülteci kampını ziyaret etmesine ve mültecileri ülkelerine dönmeye ikna etmeye çalışmasına izin verdi. Bu görevlinin kampta yapılan ziyareti ve ikna çabaları soncunda 1849. yılının Ekim ayının sonlarında kampta bulunan yaklaşık 5000 mülteciden 3000’i, Macaristan’a geri dönmüştü. Kalanlar ise Kasım ayı başlarında Türk yetkililer tarafından Sumla’ya götürüldüler. Avusturya ve Rusya devletinin de baskısıyla en tehlikeli görünen ve işbirliği yapmaya yanaşmayan mülteciler 15. Şubat. 1850’de yola çıkarıldılar ve 12. Nisan’da Kütahya’ya ulaştılar. Kossuth ve maiyetindekiler önce bir garnizona yerleştirildiler. Daha sonra Kossuth XVIII yüzyılda yapılmış olan 2 katlı bir binaya taşındı. Bu bina bugün müze olarak hizmet vermektedir. Özgürlük savaşının önderi mültecilik yıllarında çok sayıda mektup yazdı. Osmanlı devletinin önde gelenlerine, İstanbul’da görev yapan İngiliz elçisine ve başka devletlerin diplomatik temsilcilerine siyasi içerikli mektuplar ve araştırmalar gönderdi. Türkçe öğrendi. İngilizce lisanını daha da geliştirdi. Macaristan’ın özerklik temelindeki yeni anayasa taslağını da burada hazırladı. Bu anayasa taslağında ulusal sorunun çözümünü Macaristan’ın bölünmez birliği temelinde mümkün gördüğünü belirtti.